Brandweer Gent test 5G voor kritieke communicatie

De brandweer werkt al jaren met pagers en portofoons voor missiekritieke communicatie. Smartphones en tablets met breedbandnetwerken zoals 4G en 5G zijn intussen ook ingeburgerd. "4G of 5G op een 4G-core werkt doorgaans goed voor ons", zegt Sam Gydé, ICT-directeur bij de brandweer van Gent. "We delen dan wel nog steeds bandbreedte met andere gebruikers op hetzelfde netwerk. Daarom wilden we bekijken hoe we de voordelen van mobiele connectiviteit kunnen benutten met de garantie dat het netwerk in kritieke situaties betrouwbaar blijft."

Twee jaar geleden begon Sam Gydé de mogelijkheden van 5G Standalone te onderzoeken. "Het is voor ons interessant dat je via slicing een eigen stukje netwerk kan reserveren. Ook de lage latency voor specifieke toepassingen is een troef", vertelt hij. "We hebben toen een paar brainstormsessies gehad met Orange. Op hun voorstel hebben we daarna samen een subsidieproject bij de federale overheid ingediend. Die subsidies zijn ons ook toegekend."

5G Standalone geeft ons een extra buffer in crisissituaties. Sam Gydé, ICT-directeur bij de brandweer van Gent

Elke seconde telt 

De lage latency van 5G Standalone is voor de brandweer om twee redenen belangrijk: voor missiekritieke communicatie en voor het opvolgen van voertuigen. 

Radiocommunicatie via portofoons heeft een lage latency omdat het meestal een rechtstreekse radioverbinding is tussen twee apparaten. "Bij een IP-netwerk zoals 5G krijg je altijd een kleine extra vertraging”, legt Sam Gydé uit. "Zolang het om een gesprek tussen twee personen gaat, werkt dat prima. Maar bij de brandweer gebruiken we typisch groepscommunicatie. Zelfs de kleinste verschillen in vertraging per toestel maken de communicatie dan onverstaanbaar. We wilden dus wel naar breedband overschakelen, maar de groepscommunicatie mocht zeker niet slechter worden dan met portofoons." 

De kazerne in Gent neemt ook deel aan een project met slimme verkeerslichten, die op groen springen voor de hulpdiensten. Brandweerwagens zenden daarbij elke seconde een bericht uit met hun positie en bestemming. "Dat moet betrouwbaar functioneren, want je wil het verkeer niet in de knoop sturen", benadrukt Sam Gydé. "Met een 4G-netwerk werkt dit redelijk goed, is onze ervaring, maar we kunnen natuurlijk geen crisissituatie veroorzaken om te testen of het dan ook nog lukt. Orange kon dat in hun lab wél uittesten. Zo hebben ze gemeten dat de betrouwbaarheid van de berichten met 5G Standalone gegarandeerd blijft. Dat geeft ons een extra buffer in crisissituaties."

Indoor dekking 

De veiligheidscommissie van ASTRID, de gespecialiseerde telecomoperator van de hulp- en veiligheidsdiensten, legt nieuwe bouwheren voorwaarden op voldoende indoor dekking voor hulpverleners. Momenteel zijn die voorwaarden nog afgestemd op het TETRA-netwerk van ASTRID, maar TETRA moet op termijn plaatsmaken voor een breedbandnetwerk. "We weten nog niet hoe die technologie er zal uitzien," zegt Sam Gydé, die in de ASTRID-veiligheidscommissie zetelt, "maar het zal sowieso om 4G of 5G gaan. Om in de commissie onze ervaringen als brandweer te kunnen delen, hebben we Orange de opdracht gegeven om onze hoofdkazerne in Gent indoor dekking te geven via een 5G-basisstation in eigen beheer. Orange heeft het hele ontwerp gemaakt en wij hebben alle voorbereidingen getroffen, zodat we klaar zijn voor de opvolger van TETRA." 

Daarnaast wil de Gentse brandweer van haar voertuigen connectiviteitshubs maken, legt de ICT-directeur uit: "In een brandweerwagen liggen er al snel vijf à zes toestellen met simkaarten. Voor al die toestellen moet je de connectiviteit beheren. Orange onderzoekt nu of we een access point in de brandweerwagens kunnen installeren en of we ook daarin 5G-spectrum kunnen reserveren."

Cocreatie en innovatie 

De omschakeling van klassieke radiotechnologie naar een 5G Standalone-netwerk is nog pionierswerk. Dat leidt tot allerlei vragen en uitdagingen, benadrukt Sam Gydé. "Radio, netwerk en toestel vormen niet langer een geheel. Elke combinatie moet dus worden uitgetest. We willen nu 5G Standalone-compatibele toestellen aankopen en laten die door Orange in hun lab evalueren. Dat is noodzakelijk, want niet alle toestellen ondersteunen bijvoorbeeld alle frequentiebanden die we nodig hebben." 

Sam Gydé heeft in zijn samenwerking met Orange veel technologische kennis opgedaan. "Ik heb het gevoel dat onze praktijkervaring voor hen ook nuttig was. Dit is echt een cocreatieverhaal waarin beide partners van elkaar geleerd hebben. Het subsidieproject stelde ons bovendien in staat om vraagstukken voor de gemeenschap aan te pakken die anders onopgelost zouden blijven." Het innovatieve project was dan ook runner-up in de categorie 'Project of the Year in Government Market' van de Computable Awards 2025.